چرا در آستانه تحلیف «ترامپ» آمریکا صحنه حملات تروریستی شده است؟

خبرگزاری مهر، گروه بین الملل : در حالی شمارش معکوس برای برگزاری مراسم تحلیف ترامپ که قرار است تا ساعاتی دیگر برگزار شود، شروع شده است که در این برهه و همزمان با شب سال نوی میلادی، جهان شاهد دست کم سه اقدام تروریستی و کشتار جمعی در آمریکا بود؛ موضوعی که تحلیلگران و کارشناسان این حوزه و نیز مقام های این کشور را به خود درگیر کرده است.

در تازه ترین مورد، یک تیراندازی در باشگاه شبانه در نیویورک رخ داد و 11 زخمی برجای داشت؛ رخدادهایی از این دست سالانه بارها در آمریکا تحت عنوان تیراندازی جمعی تکرار می شود و تفاوت معناداری با دو رخداد مشکوک و تروریستی در لوئیزیانا و نوادا دارد.

در نیواورلئان ایالت لوئیزیانا، یک راننده مسلح در اولین روز سال جدید میلادی 2025 با یک کامیون اجاره ای شماری از افرادی را که در حال جشن گرفتن سال نوی میلادی بودند، زیر گرفت و سپس اقدام به تیراندازی کرد که بر اثر آن، 15 نفر کشته و بیش از 30 نفر زخمی شدند.

اداره تحقیقات فدرال آمریکا در بیانیه ای اعلام کرد که مهاجم متولد آمریکا و اهل تگزاس بوده و در تیراندازی با پلیس کشته شده است. از سوی دیگر، شبکه سی ان ان نیز به نقل از دو منبع در نیروهای مجری قانون گزارش داد که مهاجم در حین انجام حمله یک پرچم داعش به همراه داشت. این شبکه افزود که مهاجم سابقه خدمت در ارتش آمریکا را داشت. جو بایدن رئیس جمهور آمریکا پس از این حمله گفت، نشانه ها حکایت از آن دارد که عامل این حمله «از داعش الهام گرفته» بود.

همزمان با این رخداد، انفجار یک خودرو « سایبرتراک » تسلا مقابل هتل دونالد ترامپ رئیس جمهور منتخب آمریکا در لاس وگاس ایالت نوادا موجب مرگ یک تن و زخمی شدن هفت تن دیگر شد؛ حادثه ای که به عنوان یک اقدام تروریستی در حال بررسی است.

افزایش تحرکات تروریستی و خرابکارانه در آستانه تحلیف ترامپ

ترامپ که در روزهای آینده مجدداً سوگند یاد می کند و وارد کاخ سفید می شود، به تازگی در شبکه اجتماعی خودش تحت عنوان « تروث سوشال » با اشاره به حوادث و حمله تروریستی اخیر، نوشت: «کشور ما فاجعه است و مایه خنده تمام جهان شده است. این زمانی رخ می دهد که شما دارای مرزهای باز و رهبری ضعیف و ناکارآمد باشید، به طوری که عملاً رهبری وجود ندارد.»

او ضمن مقصر دانستن بخش ها و نهادهای متعدد آمریکا، گفت: «وزارت دادگستری، اف بی آی و دادستان های ایالتی و محلی دموکرات وظیفه خود را انجام نداده اند. آنها بی کفایت و فاسد هستند و به جای تمرکز بر محافظت از آمریکایی ها در برابر اتفاقات خشونت آمیز که در تمام ابعاد به دولت و ملت ما نفوذ کرده، تمام ساعات بیداری خود را صرف حمله غیرقانونی به حریف سیاسی خود یعنی من کرده اند.»

چنین اظهاراتی اگرچه بیشتر سیاسی است و با هدف تخریب دولت دموکرات مستقر مطرح می شود اما واقعیت جامعه آمریکایی را به تصویر می کشد که همواره مملو از خشونت و آماده انجام فعالیت های تروریستی است.

«کلارا بروکارت » پژوهشگر مرکز سوفان که فعالیت های داعش در فضای مجازی را پیگیری می کند، گفت: این حمله چندان غیرمنتظره نبود و علائم هشداردهنده آن وجود داشت. در ماه های اخیر، شاهد سیلی از دعوت به اعمال خشونت در طول تعطیلات سال نوی میلادی بودیم و به صورت مکرر در مورد تاکتیک های ساده ای از چاقوکشی گرفته تا حمله با وسایل نقلیه بحث می شد.

این پژوهشگر افزود: فقط در سال 2024، دست کم پنج توطئه الهام گرفته و هدایت شده مرتبط با داعش در داخل آمریکا خنثی شد. وی افزود که موفقیت حمله نیواورلئان که داعش هنوز مسئولیت آن را به صورت رسمی بر عهده نگرفته، به فعالیت های این گروه در فضای مجازی رونق بسیار بخشیده است.

به نوشته گاردین، پیش از انتخابات ریاست جمهوری نیمه آبان، فعالیت های داعش در آمریکا افزایش یافت. ابتدا یک تبعه پاکستانی مقیم کانادا قبل از طرح توطئه علیه یک مرکز یهودی نیویورک دستگیر شد. سپس در ماه اکتبر، اف بی آی مردی افغانستانی را به اتهام برنامه ریزی برای کشتار مسلحانه در روز انتخابات، در اوکلاهاما دستگیر کرد. تقریباً در همان زمان، یک مرد اهل ایالت مریلند به ظن حمایت از داعش و به اتهام تلاش برای خرید یک تفنگ کلاشینکف دستگیر شد.

اکنون مجریان قانون و مقام های اطلاعاتی آمریکا با کار دشوار و زمانبر برخورد با مقلدین حرکت تروریستی اخیر یا حامیان احتمالی داعش که ممکن است برای تکرار این عملیات تلاش کنند، روبه رو هستند.

از مشکلات اقتصادی و اجتماعی تا فضای مجازی و دوقطبی سیاسی

مقام های آمریکایی در ارتباط با اینکه اقدام تروریستی نیواورلئان منتسب به داعش است، اتفاق نظر دارند. این نکته اما تا حدی مغفول مانده است و آن اینکه هردو مظنون حملات تروریستی سابقه فعالیت در ارتش آمریکا را داشته اند؛ ارتشی که از سال 2001 با اشغال افغانستان و متعاقب آن در سال 2003 با اشغال عراق، خاورمیانه و جهان را ناامن ساخته است. بنابراین تحرکات تروریستی قبل از اینکه به داعش نسبت داده شود باید در سیاست خارجی و وضعیت داخلی آمریکا ریشه یابی شود.

شبکه تلویزیونی آمریکایی «ان بی سی» در گزارشی شرایط اقتصادی و اجتماعی را در تشدید افراط گرایی در آمریکا مؤثر دانست و آورد: عواملی مانند بحران مالی سال 2008، همه گیری کرونا و بی ثباتی اقتصادی باعث افزایش ناامیدی و در نتیجه گرایش به افراط گرایی شده است.

جنگ اوکراین نیز طی سال های اخیر همزمان بر نارضایتی و ناامیدی آمریکایی ها افزوده است. در آستانه انتخابات ریاست جمهوری آمریکا، جدیدترین نظرسنجی مؤسسه « گالوپ » حکایت از این دارد که از نظر 90 درصد مردم این کشور اوضاع اقتصادی و گرانی ها مهم ترین مسئله و مشکل آنهاست. آنها ضمن انتقاد شدید از گرانی های افسارگسیخته و تورم در این کشور، از بی توجهی همه دولت های آمریکا به مشکلات مردم ابراز ناامیدی کردند.

مسئله تبعیض علیه اقلیت های قومی- نژادی و سرکوب تجمع های اعتراضی حامیان فلسطین علیه همراهی آمریکا با جنایات رژیم صهیونیستی در غزه از دیگر موضوعاتی است که بر حجم نارضایتی ها افزوده است.

از نگاه ناظران، دوقطبی شدن و گسترش افراطی گری در فضای آنلاین نیز مزید بر علت است. فضای دو قطبی محصول سیاست و رسانه های وابسته به سیاستمداران باعث شده که سطح همبستگی و بردباری جامعه آمریکا پایین بیاید؛ دوقطبی که در جریان رقابت های انتخاباتی اخیر آمریکا نیز آشکارا به چشم می خورد.

در انتخابات اخیر که در نهایت ترامپ پیروز آن شد، در یک طرف راست افراطی به رهبری ترامپ با شعار ملی گرایی (اول آمریکا) که با برجسته کردن ترس از مسلمانان و ورود مهاجران به دنبال رأی مردم بود و در طرف دیگر، کاملاً هریس تحت نفوذ چپ افراطی و تمرکز بر مطالباتی متفاوت از طیف جمهوری خواه قرار داشت.

در همین ارتباط شبکه تلویزیونی آمریکایی «ان بی سی» با اشاره به گسترش افراطی گری در فضای آنلاین، درباره تبعات امنیتی دوقطبی شدن فضای سیاسی ایالات متحده هشدار داد. تارنمای شبکه مذکور در گزارشی با اشاره به حملات مرگبار سال نو میلادی در نیواورلئان نوشت: شاهد یک طوفان کامل هستیم. افراطی گری آنلاین و قطبی شدن فضای سیاسی، خطر حملات را افزایش داده اند.

این رسانه آمریکایی، پراکندگی افراط گرایان و تنوع ایدئولوژی آنها را یکی از ابعاد افراط گرایی در شرایط جدید ارزیابی کرد و نوشت: اکنون پلیس فدرال آمریکا و سایر نهادهای امنیتی باید با مهاجمان منفرد با ایدئولوژی های مختلف مبارزه کنند.

ان بی سی، شبکه های اجتماعی و الگوریتم های آنلاین را عامل افزایش ایزوله شدن آنها دانست و افزود: الگوریتم های آنلاین باعث افزایش خشم و تشدید قطبی شدن و افراط گرایی می شوند.

این رسانه انگلیسی زبان، مهاجمان مسلح را دیگر مثل گذشته برخاسته از یک ایدئولوژی واحد ندانست و آورد: مهاجمان معمولاً از ایدئولوژی های مختلفی الهام می گیرند و ممکن است حتی فرد مهاجم، ایدئولوژی راست افراطی را با بنیادگرایی دینی ترکیب کرده باشد.

این رسانه غربی با اشاره به افزایش حملات تندروها در سال 2024، این حملات را بیشتر از اینکه ناشی از ایدئولوژی های دینی بنیادگرایانه باشد تحت تأثیر تفکرات راست افراطی ارزیابی کرد.

فرجام سخن

اگرچه به خاطر سیاست خارجی مداخله جویانه و ستیزه جویانه آمریکا به ویژه در فضای پسا 11 سپتامبر، این کشور به بستری برای فعالیت های تروریستی تبدیل شده است اما مصائب و مشکل های اقتصادی و اجتماعی داخلی اعم از بیکاری، گرانی، کمبود انرژی، دوقطبی شدن جامعه آمریکا، ترویج خشونت آنلاین و غیره بر تحرکات تروریستی افزوده است.

در آستانه ورود مجدد ترامپ و تیم او به کاخ سفید که به دردسرسازی و ستیزه جویی شهره اند، احتمال افزایش فعالیت های افراطی و تروریستی وجود دارد. او پیشتر نیز در دوره رقابت های انتخاباتی چند بار هدف حمله مسلحانه قرار گرفت و در یکی از موارد هنگامی که سخنرانی می کرد، گلوله به گوش او اصابت کرد و به طرز معجزه آسایی جان سالم به در برد.

هراس از تکرار این رخدادهای تروریستی باعث شد که اداره تحقیقات فدرال آمریکا ( اف . بی. ای ) و وزارت امنیت کشور آمریکا به 18 هزار آژانس اجرای قانون درباره احتمال کپی برداری و تقلید از حمله های اخیر در نیواورلئان و انفجار خودروی تسلا در برابر هتل ترامپ در لاس وگاس هشدار دهند. همچنین به آژانس های مجری قانون در آمریکا توصیه شد که به دنبال نشانه هایی از حمله های احتمالی، از جمله نظارت قبل از عملیات و استفاده از اسناد جعلی یا اعتبار برای اجاره خودرو باشند.